Pesten – vorm van macht

door | okt 5, 2021 | 0 Reacties

Laatst sprak ik met de moeder van een 13-jarig meisje. Het meisje is op de lagere school gepest. Ze zit nu in de brugklas en heeft moeite met sociale contacten. Ze is angstig en heeft klachten die neigen naar depressiviteit.

Haar moeder omringt haar met liefdevolle zorg en ondersteuning, maar heeft het gevoel met lege handen te staan. In haar machteloosheid en boosheid roept ze dat ze een ‘schild’ wil voor haar kind als bescherming voor haar kwetsbaarheid. 

Pesten is helaas nog steeds een hardnekkig probleem. Niet alleen onder jongeren, ook onder volwassenen komt het regelmatig voor. Zelfs kleine roddeltjes over een ander, die niet binnen de referentiekaders van de pester past, kun je zien als pestgedrag.

Pesten is een vorm van macht en komt voort uit een gevoel van onder meer onzekerheid, machteloosheid, jaloezie en angst. Pesten is het projecteren van deze gevoelens op iemand die iets triggert bij de pester. De gepeste wordt buitengesloten en bespot. Soms wordt er fysiek geweld gebruikt. Vaak is de pester bang om zelf een buitenstaander te zijn en dekt zich in door een groep onzekere medestanders om zich heen te vergaren. De populariteit van de pester is slechts schijn. De onzekere medestanders sluiten zich meestal aan om te voorkomen dat ze zelf het mikpunt worden.

Ik luisterde met gemengde gevoelens naar deze moeder. Ik ben ook moeder en een moeder wil ten alle tijden voorkomen dat haar kind lijdt en ongelukkig is. Ik begrijp het machteloze gevoel. Maar een schild wekt bij mij vragen op. Een schild kan worden tot maskers die haar dochter wellicht een tijdje bescherming bieden, maar op den duur ook tot gevolg kunnen hebben dat ze steeds meer van zichzelf en haar gevoelens verwijderd raakt. Het schild kan worden tot een angstharnas waarin ze niet meer kan groeien en zichzelf niet kan ontplooien.

Ik vraag me af of dit meisje niet meer gebaat zou zijn bij het ontdekken van haar innerlijke kracht en haar mogelijkheden. Zou het ontdekken hiervan haar niet meer weerbaar maken? Een weerbaarheid die ontstaat uit haarzelf en haar leert omgaan met ‘aanvallen’ uit de buitenwereld. Hoe zou het zijn dat dit meisje leert dat ze uniek is en talenten heeft die ze kan inzetten als ze wordt gepest of zich niet fijn voelt? Hoe zou het zijn dat dit meisje leert vertrouwen op haar innerlijke (veer)kracht in plaats van zich te verstoppen achter een schild en zich te wapenen tegen aanvallen? Intrinsieke weerbaarheid is zoveel krachtiger dan een schild.

Tijdens het schrijven van deze column realiseer ik me dat de pester in feite een schild draagt en vanachter dat schild om zich heen slaat om zijn/haar ware gevoelens te maskeren. Er zijn dus alleen maar verliezers.

Ik denk dat intrinsieke weerbaarheid van de gepeste op den duur respect afdwingt en het meest hardnekkige schild kan breken. Wat denkt u?

Marleen Vulic is talentencoach en psychosociaal hulpverlener en eigenaar van praktijk Harts-Tocht.

Link naar de column in het Almelo’s Weekblad

Logo Almelo's weekblad